elearningTest_deel3 - Gecijferdheid Telt Mee!

Groeien in gecijferdheid

terug naar het overzicht

Gecijferdheidsproblemen herkennen

Problemen met gecijferdheid kan gepaard gaan met schaamte en onmacht. Mensen hebben over het algemeen strategieën ontwikkeld om de problemen met gecijferdheid te verbergen. Een voorbeeld van zo’n strategie is ontwijkend gedrag: Mensen doen dan hun best om situaties met cijfers te vermijden.

Om volwassenen te laten groeien in gecijferdheid is het belangrijk om sociale hulpverleners en leerkrachten te trainen in het herkennen van problemen met gecijferdheid. Denk bijvoorbeeld aan de huisarts, in het wijkcentrum, bij het UWV, bij het consultatiebureau en op scholen.

Betalen met grote coupures en het wisselgeld niet tellen
Structureel te laat komen of afspraken 'vergeten' en niet op komen dagen. “De wekker ging niet af.”
Fouten maken met het innemen van medicijnen of daar vroegtijdig mee ophouden (te vaak, te weinig, te veel,….);
Andere mensen inschakelen om administratie te doen, en dit niet controleren. “Ik ben niet goed met cijfers, doe jij dit maar.”
Opmerkingen maken als:; “Ik heb mijn bril niet bij me, kun jij zeggen op welk perron ik moet zijn?”. “

Gesprekken over gecijferdheid

terug naar het overzicht

Praatplaten kunnen gebruikt worden om een gesprek te voeren over situaties waarbij gecijferdheid een rol speelt. Praatplaten hebben verschillende thema’s zoals digitaal, koken, gezondheid, geld et cetera. Bij de foto’s kunnen verschillende vragen worden gesteld. Het gaat hier om comfortabel te worden met gecijferde situaties die zich voordoen en er wordt niet per se iets uitgerekend.

Functionele opdrachten

Functioneel rekenen gaat om het rekenen in de praktijk. Daarbij gaat het om de vraag: “Hoe lossen mensen in hun beroep of in het dagelijks leven kwantitatieve problemen op?” Ook hier wordt gewerkt met situaties die vrijwel iedere volwassene in zijn of haar leven tegenkomt: werk, thuis, vrije tijd, gezondheid, nieuws en media (informatie), handel (winkels, markt, internet).

Een foto van een tabel die in een bushokje hangt kan een aanleiding zijn om te vragen of mensen dit herkennen, wat er allemaal te zien is en wat iemand wel of niet begrijpt. Het is belangrijk te bedenken dat het over zelfredzaamheid gaat, waarbij het ‘ontdek en bedenk het zelf proces’ nuttig is. Vaak is iemand uiteindelijk goed in staat om binnen de situatie betekenis te geven aan een deel van de informatie. Functionele opdrachten kunnen ook prima digitaal worden gecombineerd, zoals het vergelijken van energiekosten.

Hoe weet je hoe laat de bus komt?

“Ja, als ik bijvoorbeeld om tien uur weg wil en dan zie ik hem hier om tien uur, tien over tien, 20, zo zie ik hem, dat die elke tien minuten gaat. Zo lees ik hem en dan moet je natuurlijk effe goed opletten dat je de juiste blokken hebt.”

Contextopgaves

In onderwijssituaties wordt veel gebruik gemaakt van contextopgaven. Ook een contextopgave lijkt idealiter zoveel mogelijk op de ‘echte’ situatie. Dit betekent dat de getallen een reële waarde hebben, en de plaatjes de werkelijke situatie laten zien.

Om mensen meer vertrouwen te geven in het zelf omgaan getallen is het van belang dat mensen over een repertoire beschikken dat zij in de praktijk kunnen inzetten bij kwantitatieve problemen. Vier inhoudelijke domeinen zijn belangrijk: getallen, verhoudingen, meten & meetkunde, en verbanden.

Vaak moeten we afgerond en ‘ongeveer’ zaken uitrekenen. Dat is omdat ingewikkelde optellingen, aftrekkingen, vermenigvuldigingen en delingen worden tegenwoordig grotendeels gedaan met de rekenmachine. Om te kunnen schatten is een beperkte set van “eigen rekenen” nodig. Denk bijvoorbeeld aan 3 x 25 = 75, de tafel van 5, of 1000 : 5 = 200.

Bekijk het voorbeeld van een functionele opgave over appelsap (zie ook 50x gecijferdheid)

Het onderwijsaanbod voor volwassenen vergroten

Om het onderwijsaanbod op een structurelen manier te vergroten zijn een aantal factoren van belang:

Het opheffen van problemen

Onderwijsaanbod geircht op het opheffen van de problemen die mensen tegenkomen. Dit kan bijvoorbeeld door het aanbieden van cursussen in budgettering, planning en medicijngebruik.

Gecijferdheid integreren

Problemen met basisvaardigheden komen vaak samen voor. Het is aan te bevelen om functionele rekenvaardigheid en ICT-vaardigheid in bijvoorbeeld geletterdheid programma’s te verweven en de docenten hierin te bekwamen.

Onderwijsaanbieder

Het is zaak voor de gewenste programma’s de juiste onderwijsaanbieders te selecteren en in samenwerking efficiënte programma’s af te spreken. Bij veel partijen is de benodigde expertise al jarenlang aanwezig. Denk hierbij bijvoorbeeld aan ROC’s, particuliere instituten, cursussen bij bibliotheken, et cetera.

Voorlichting

Goede communicatie en voorlichting van alle betrokkenen over de mogelijkheden is belangrijk. Denk zowel aan gemeenteambtenaren en mensen die werken met de doelgroep zelf, bijvoorbeeld via social media en de meer traditionele media als kranten en tv.

Einde module | samenvatting

In deze module heb je geleerd dat:

Het belangrijk is om gecijferdheidsproblemen te herkennen.
Materialen gebruiken om gecijferdheid te herkennen en mensen laten groeien.
Hoe het onderwijsaanbod op een structurele manier kan worden vergroot.

terug naar de e-learning

Groeien in gecijferdheid

Gecijferdheidsproblemen herkennen

Gesprekken over gecijferdheid

Functionele opdrachten

Contextopgaves